U bent (start-up) ondernemer en de zaken gaan goed; het personeel werkt hard en uw bedrijf groeit gestaagd. En dan staat opeens de Inspectie SZW op de stoep met de vraag of zij uw arbeidstijdenregistratie mogen inzien. Als u niet aan dit verzoek kunt voldoen, of de registratie voldoet niet aan de vereisten, dan kan door de Inspectie SZW een flinke boete worden opgelegd. In deze blog leest u meer over de arbeidstijdenregelgeving en hoe u boetes kunt voorkomen.

Sommige wetgeving is geschreven om evidente misstanden zoals uitbuiting van werknemers te bestrijden maar leiden ertoe dat aan alle werkgevers strenge verplichtingen worden opgelegd. Een voorbeeld hiervan is de arbeidstijdenregelgeving. Deze is neergelegd in onder andere de Arbeidstijdenwet en het Arbeidstijdenbesluit. In deze regelgeving zijn diverse verplichtingen voor de werkgever opgenomen die de Inspectie SZW in staat moeten stellen toezicht uit te oefenen.

Het is belangrijk voor werkgevers om aan deze verplichtingen te voldoen. Door de Inspectie SZW kunnen namelijk fixe boetes worden opgelegd voor overtredingen, soms zelfs zonder waarschuwing vooraf.

Welke arbeids- en rusttijden gelden?

Het voert voor deze blog te ver om de toegestane arbeidstijden uiteen te zetten. Op de hoofdregels zoals neergelegd in de Arbeidstijdenwet bestaan namelijk veel uitzonderingen voor de verschillende sectoren en leeftijdscategorieën werknemers. Voor een weergave van de hoofdregels omtrent de toegestane (maximale) arbeids- en rusttijden verwijs ik hier naar de website www.rijksoverheid.nl.

Mocht u willen weten exact welke arbeids- en rusttijden gelden voor uw bedrijf? Neem dan contact met mij op.

Wat is arbeidstijd?

Bij het bepalen van de arbeidstijden van de werknemer is het van belang u te realiseren dat “arbeidstijd” in de zin van de wet meer is dan enkel de uren die de werknemer op kantoor doorbrengt. In de (Europese) rechtspraak is wat de arbeidstijdenregelgeving betreft uitgemaakt dat er slechts twee soorten tijd bestaan: arbeidstijd en rusttijd. Deze twee soorten tijd sluiten elkaar uit; rusttijd kan niet tevens arbeidstijd zijn en andersom.

Als vuistregel geldt dat alle tijd waarin de werkgever zeggenschap heeft over de wijze waarop die tijd wordt besteed, arbeidstijd is. Onder omstandigheden kan dus bijvoorbeeld ook de reistijd van de werknemer van en naar de arbeidslocatie als arbeidstijd worden aangemerkt. Dit is het geval wanneer de arbeidslocatie wisselt, bijvoorbeeld omdat de werknemer telkens naar een andere klant moet reizen. Ook de tijden dat de werknemer oproepbaar is (in het kader van consignatie op oproep-diensten) kunnen als arbeidstijd worden aangemerkt. Al deze tijd moet dus bij het bepalen van de maximale dagelijkse arbeidstijd in ogenschouw worden genomen.

Om te kunnen controleren of door de werkgever aan de arbeidstijdenregelgeving wordt voldaan zijn in de wet er een aantal verplichtingen opgenomen waaraan de werkgever moet voldoen. Hieronder vindt u een overzicht van de meest belangrijke werkgevers-verplichtingen. Het niet voldoen aan deze verplichtingen leidt in de meeste gevallen eerst tot een waarschuwing, maar soms ook direct tot een boete die wordt berekend per werknemer en per dag. De maximaal per boetebeschikking (voor één of meerdere feiten) op te leggen boete bedraagt 45.000,– (tarief 2017).

Werkgevers-verplichtingen:

Uw belangrijkste verplichtingen zijn als volgt (let op: dit is geen uitputtende opsomming).

• Er wordt een deugdelijke registratie van de gewerkte uren en rusttijden bijgehouden (boetenormbedrag: € 4.500,–).
• De registratie van deze arbeidstijden wordt (tenminste) 52 weken bewaard (boetenormbedrag: € 4.500,–).
• Het arbeidspatroon van de werknemers is schriftelijk vastgelegd, door iedere werknemer in te zien en wijzigingen in het patroon worden tijdig medegedeeld (boetenormbedrag: € 900,–).
• Er is een risico-inventarisatie en -evaluatie (ri&e) en een plan van aanpak opgesteld waarin onder andere aandacht is besteed aan de arbeidstijden, de risico’s die deze kunnen inhouden en de manier waarop deze risico’s worden beperkt (boetenormbedrag: € 900,–).
• De voor uw branche geldende (maximale) arbeids- en (minimale) rusttijden worden nageleefd (boetenormbedrag afhankelijk per sector en leeftijd werknemer vanaf € 100,– à € 500,–).
• Het verbod van het werken rondom de bevalling wordt niet overtreden (boetenormbedrag: € 2.500,–)

Bijvoorbeeld het niet bijhouden van een deugdelijke registratie van de arbeidstijden of het niet bewaren hiervan leveren direct beboetbare feiten op die zonder voorafgaande waarschuwing tot een boete zullen leiden.

Heeft u meer vragen over de Arbeidstijdenwetgeving, of heeft u een boete ontvangen van de Inspectie SZW? Neem dan contact op met advocaat mr. Nienke Sprengers.